অসমৰ গাঁৱৰপৰা আৰম্ভ কৰি আমেৰিকাৰ চিনেমা হললৈকে সকলোতে মানুহবোৰ ইমান অসহিষ্ণু হৈ পৰিছে কিয়? পঞ্চায়ত নিৰ্বাচনৰ আগে ভাগে অসমত আছিলো। বন্ধু এজনৰ মাকে নিৰ্বাচনত অগপ-ৰ হৈ প্ৰতিদ্বন্দিতা কৰিছে, সি এদিন আহি ক’লে – ওচৰৰ গাঁও এখনলৈ বোলে আজিকালি তাক সোমাবই নিদিয়ে। তাক নিদিয়েতো নিদিয়েই, অগপৰ কোনো সমৰ্থককে বোলে সোমাব নিদিয়ে। বাংগালোৰত অ’ফিচত একেলগে কাম কৰা অসমৰে ছোৱালী এজনী ভনীয়েকৰ সৈতে ভনীয়েকে পঢ়ি থকা কলেজৰ ওচৰতে ভাৰা ঘৰ লৈ থাকে। তাই সেইদিনা কৈ আছে – ভন্টিৰ লগৰ ল’ৰা ছোৱালী বিলাকে দেখোন একদম সৰু সৰু কথাতো অমুকক মাৰি পেলাম, তমুকক কাটি পেলাম বুলি কৈ থাকে। ছলমান ৰুশ্বডিক কলিকতালৈ বোলে সোমাবই নিদিলে। কামাল হাচানে চিনেমা এখন বনালে, তাকো বোলে মানুহক চাবলৈকে নিদিয়ে। কোনোবা ছোৱালী কেইজনীমান বাৰ এখনলৈ গৈছিল, কিবা দুৰ্গাবাহিনী এটা গৈ ওলাল আৰু ছোৱালীকেইজনীক তাতে লপা-থপা দিলে।
অগপই দহ বছৰ শাসন কৰিও অসমৰ বাবে বৰ ডাঙৰ কিবা এটা কৰিব নোৱাৰিলে, মানি ল’লো। কিন্তু মোৰ বন্ধুজনৰ মাকে অগপৰ হৈ নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দিতা কৰাৰ কাৰনেই তাক বা তাৰ মাকৰ যিকোনো সমৰ্থককে এখন গাঁৱলৈ সোমাবলৈ নিদিয়াটো কিহৰ পৰিচায়ক? সেই একেটা প্ৰশ্নকে আমি গহপুৰৰ কোনোবা এখন গাঁৱত কেইদিনমানৰ আগতে কংগ্ৰেছৰ সমৰ্থকক মাৰধৰ কৰি কংগ্ৰেছী সেইখন গাঁৱলৈ সোমোৱা গাঁৱৰ ৰাইজে নিষেধ কৰি দিয়াৰ ক্ষেত্ৰটো কৰিব পাৰোঁ। ছলমান ৰুশ্বডিয়ে ইছলাম ধৰ্মৰ কিবাকিবি স্পৰ্শকাতৰ বিষয়ক লৈ সাহিত্য ৰচনা কৰিছিল বুলিয়েই তেওঁৰ সাহিত্যিক অৱদানখিনিক চুৱাপাতনিলৈ দলিয়াই দি তেওঁক এখন ঠাইলৈ অহা-যোৱা কৰাত বাধা দিয়াটো যুক্তিসংগত জানো? আৰু আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হ’ল – এনেবিলাক বাধা নিষেধৰ প্ৰায়খিনিয়েই কিন্তু দেশৰ আইন ব্যৱস্থাৰ ফালৰপৰা আৰোপ কৰা নহয়। কিছুমান সামাজিক আৰু ৰাজনৈতিক অনুষ্ঠানেহে এনে কামবিলাকত প্ৰায়ে আগভাগ লোৱা দেখা যায়।
এই অসহিষ্ণু আচৰণবিলাক দেশ তথা জাতিৰ বাবে বৰ ক্ষতিকাৰক যেন বোধ হয়। আমাৰ সমাজ বিজ্ঞানী সকলে এই বিষয়ত অধ্যয়ন কৰি তাৰ প্ৰতিকাৰৰ উপায় বিলাক গণ-সংযোগৰ মাধ্যম বিলাকৰ দ্বাৰা ৰাইজৰ মাজলৈ, বিশেষকৈ উঠি অহা প্ৰজন্মৰ মাজলৈ আগবঢ়াই দিয়া অতিকৈ প্ৰয়োজন হৈ পৰিছে। এই বিষয়ে অধ্যয়নপুষ্ট লেখা অসমীয়া সমাজত বৰ কম – যি দুই এটা মাজে মাজে দেখা পাঁও, সেয়াও থাকে পি. এইচ. ডি.-ৰ গৱেষণাপত্ৰত বন্দী হৈ। সৰ্বসাধাৰনৰ মাজলৈ যে সেই বিলাক অধ্যয়ন যায়, এই বিষয়ত সন্দেহ ওপজে দেখোন।
মই এজন সাধাৰন যুৱকৰ দৃষ্টিভংগীৰ পৰা কথাবোৰ চালে কিন্তু ইয়াৰ কাৰন হিচাপে আমাৰ দেশৰ সাম্প্ৰতিক শিক্ষাৰ মানদণ্ডক জগৰীয়া হিচাপে ধৰিম। আজিৰ দিনত পৃথিৱীৰ প্ৰায়বিলাক দেশ অৰ্থনৈতিক দিশত ইখনে সিখনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। আৰু অৰ্থনৈতিক সংযোগ বিলাক বজাই ৰাখিবলৈ আমি ব্যৱহাৰ কৰোঁ অত্যাধুনিক তথ্য প্ৰযুক্তি। স্বাভাৱিকতেই ই এক তীব্ৰ প্ৰতিদ্বন্দিতামূলক পৰিৱেশৰ জন্ম দিছে। এই পৰিৱেশত খোপনি পুতি থাকিবলৈ এখন দেশ নাইবা সমাজক দৰকাৰ হৈছে এক বুজন সংখ্যক শিক্ষিত আৰু জ্ঞান পৰিপুষ্ট মগজুৰ। এই মগজুৰ অধিকাৰী সকলে দেশ নাইবা সমাজ খনক বিভিন্ন দিশত দিক প্ৰদৰ্শন কৰিব।
মোৰ দৃষ্টিত আমাৰ দেশৰ শিক্ষা ব্যৱস্থাই কিন্তু লগা পৰিমানে এনে কিছুমান মগজু তৈয়াৰ কৰাত সফল হোৱা নাই। এফালৰ পৰা চাবলৈ গ’লে আজিৰ শিক্ষা ব্যৱস্থাই দেশৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰয়োজন অনুসৰি কেৱল মাত্ৰ কাৰিকৰী গুণসম্পন্ন ব্যক্তি তৈয়াৰ কৰাত গুৰুত্ব দিয়াহে দেখা যায়। দেশৰ নিবনুৱা সমস্যাৰ কাৰনে ই নিতান্তই এক প্ৰয়োজনীয় পদক্ষেপ, কিন্তু দেশৰ নৈতিক উন্নতিৰ কাৰনে আৰু কিবাকিবিৰ প্ৰয়োজন আছে বুলি ভাবোঁ। আমাক এতিয়া যথেষ্ট চিন্তাবিদৰ প্ৰয়োজন হৈছে যি সমাজৰ এই অসহিষ্ণু পৰিৱেশত নিজৰ জ্ঞান আৰু তাত্বিক বিশ্লেষণেৰে সৰ্বসাধাৰন ৰাইজক শুদ্ধ পথ দেখুৱাব পাৰে। আমাৰ শিক্ষা ব্যৱস্থাত আজিচোন এনে এটা মগজু তৈয়াৰ কৰাত গুৰুত্ব দিয়া দেখা নাযায়।
চৰকাৰে কাৰিকৰী শিক্ষাৰ দৰেই সামাজিক আৰু গৱেষণামূলক শিক্ষাতো সমানেই ধন আৰু সম্পদ বিনিয়োগ কৰাৰ সময় এয়া। চীন দেশে এটা সময়ত আমাতকৈ বেছি কানি খাইছিলে বোলে, কিন্তু এতিয়া এনে দিশ বিলাকত চীন দেখোন ক’ৰবাত পালেগৈ। আমি বিশ্ববিদ্যালয়ত পঢ়ি থকা সময়ত কৰা কম্পিউটিঙৰ নতুন প্ৰকল্প বিলাকত সহায় ল’বলৈ গৱেষণা পত্ৰ বিছাৰিলে চীন, কোৰিয়া, ন’ৰৱে আদি দেশৰ ল’ৰা ছোৱালীয়ে কৰা গৱেষণা পত্ৰ বিলাকহে সৰহ সংখ্যাত পাইছিলো। আৰু এইবিলাক দেশতে দেখোন প্ৰযুক্তিগত ভাৱেও উল্লেখযোগ্য কামবিলাক বেছিকৈ হয়। এইখিনি দেশতে অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক বিশৃংখলতাও বহু পৰিমানে কম। মানে হয়তো এইটোৱেই যে কাৰিকৰী শিক্ষাৰ সমানেই আমি সামাজিক আৰু গৱেষণামূলক গুণগত শিক্ষাত গুৰুত্ব নিদিয়ালৈকে এই বিশৃংখলতাৰপৰা মুক্ত হোৱাটো ইমান সহজ নহয় চাগৈ।
দেশ তথা ৰাজ্যৰ প্ৰাসংগিক ঘটনাৱলী চাই এই কথাবিলাক ভাবি আছিলো। ৰাইজৰ মাজলৈ উলিয়াই দিছো, ভাল আলোচনা এটা হ’লে ভাল হয়।